Podsumowanie: skutki Opinii i rekomendacje
EIOPA oczekuje, że zasady wyrażone w Opinii powinny stosować wprost podmioty nadzorowane. Zdaniem EIOPA Opinia nie określa bowiem nowych wymogów prawnych, a jedynie precyzuje te, które wynikają z już obowiązujących regulacji (np. IDD czy SFDR). To ryzykowne dla rynku stanowisko. Sugeruje ono, że zdaniem EIOPA podmioty nadzorowane powinny być zgodne z Opinią już na dzień jej wydania, co będzie weryfikowane przez krajowe organy nadzoru w ciągu najbliższych dwóch lat.
W konsekwencji, podmioty nadzorowane powinny przeanalizować Opinię i wdrożyć zasady, które z niej wynikają do procedur i procesów. Do tego czasu natomiast dobrze z ostrożnością korzystać z oświadczeń dotyczących zrównoważonego rozwoju. Trzeba bowiem pamiętać, że podlegają one ocenie nie tylko przez regulatora, ale także m. in. przez Prezesa UOKiK z punktu widzenia ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów.
Artykuł został opublikowany w ramach cyklu "Zrównoważone ubezpieczenia" 20 czerwca 2024 r. w Dzienniku Ubezpieczeniowym.
Złą praktyką zdaniem EIOPA jest nieprzykładanie tej samej wagi do raportowania zrównoważonego rozwoju co do raportowania finansowego, powodujące istotne zniekształcenia informacji na temat zrównoważonego rozwoju, które raportuje jednostka.
Przykłady mówią więcej niż zasady
To co najciekawsze w Opinii to przykłady podane przez EIOPA, które z jednej strony lepiej obrazują skalę ryzyka regulacyjnego, z drugiej zaś dają bardzo praktyczne wskazówki podmiotom nadzorowanym. Oto kilka z nich:
jeśli podmiot zna cechy produktu o pozytywnym i negatywnym wpływie na środowisko, ale w marketingu mówi wyłącznie o cechach pozytywnych, mamy do czynienia z greenwashingiem,
jeśli produkt pozytywnie wpływa na klimat, to powinien w nazwie odwoływać się do klimatu a nie do ogólnych pojęć (np. ESG),
jeśli podmiot opiera oświadczenie o fakt, że jest członkiem danej organizacji, to gdy ją opuszcza, powinna to zakomunikować interesariuszom,
jeśli produkt był uznawany za zrównoważony, ale pojawiły się nowe dowody naukowe, które ten fakt podważają, należy dokonać przeglądu produktu pod tym kątem,
jeśli jednostka przedstawia się jako lider, który uwzględnia w zarządzaniu organizacją kwestie zrównoważonego rozwoju, to musi to znajdować odzwierciedlenie w strukturze organizacyjnej i procesach wewnętrznych.
Dobre i złe praktyki
Obok przykładów zawartych w ramach opisów kolejnych zasad, Opinia w załączniku zawiera także przykłady dobrych i złych praktyk przy formułowaniu oświadczeń związanych ze zrównoważonym rozwojem. Np.:
złą praktyką jest nieprzykładanie tej samej wagi do raportowania zrównoważonego rozwoju co do raportowania finansowego, powodujące istotne zniekształcenia informacji na temat zrównoważonego rozwoju, które raportuje jednostka,
dobrą praktyką jest obniżenie udziału własnego klienta w szkodzie, jeśli klient zdecyduje się naprawić pojazd używając części z recyklingu a materiały marketingowe zawierają jasne informacje na temat naprawy, korzyści dla zrównoważonego rozwoju oraz wysokości obniżki udziału własnego.
Oświadczenia dotyczące zrównoważonego rozwoju uznaje wszelkie oświadczenia związane z profilem zrównoważonego rozwoju jednostki lub produktu, które wskazują lub sugerują, że jednostka lub produkt przynosi korzyści dla środowiska lub ludzi albo przedstawiają nieprawdziwe informacje o ryzyku związanym ze zrównoważonym rozwojem w celu przedstawienia profilu, który jest bardziej odpowiedzialny środowiskowo lub społecznie, niż w rzeczywistości.
Szeroka definicja oświadczeń dotyczących zrównoważonego rozwoju
EIOPA za oświadczenia dotyczące zrównoważonego rozwoju uznaje wszelkie oświadczenia związane z profilem zrównoważonego rozwoju jednostki lub produktu, które:
wskazują lub sugerują, że jednostka lub produkt przynosi korzyści dla środowiska lub ludzi albo
przedstawiają nieprawdziwe informacje o ryzyku związanym ze zrównoważonym rozwojem w celu przedstawienia profilu, który jest bardziej odpowiedzialny środowiskowo lub społecznie, niż w rzeczywistości.
Oświadczenia dotyczące zrównoważonego rozwoju obejmują wszelkie komunikaty lub działania związane ze zrównoważonym rozwojem, w tym ujawnienia regulacyjne (np. na podstawie SFDR czy Taksonomii) oraz wymogi prawne (np. uwzględnienie celów związanych ze zrównoważonym rozwojem na rynku docelowym), jak również wszelkie inne formy ujawnień w postaci informacji marketingowych, stron internetowych, broszur reklamowe, postów w mediach społecznościowych, polityk, grafik, strategii, etykiet, certyfikatów, ocen, celów i nazw produktów.
Ogólne zasady formułowania oświadczeń dotyczących zrównoważonego rozwoju
EIOPA przedstawiła cztery zasady zrównoważonych oświadczeń:
Zasada 1: Oświadczenia dotyczące zrównoważonego rozwoju składane przez dostawcę usług powinny być dokładne, precyzyjne i powinny uczciwie odzwierciedlać profil dostawcy usług i/lub profil jego produktów.
Zasada 2: Oświadczenia dotyczące zrównoważonego rozwoju powinny być poparte jasnym uzasadnieniem, faktami i procesami.
Zasada 3: Oświadczenia dotyczące zrównoważonego rozwoju oraz ich uzasadnienie powinny być dostępne dla interesariuszy.
Zasada 4: Oświadczenia dotyczące zrównoważonego rozwoju powinny być aktualne, a wszelkie istotne zmiany powinny być ujawniane w odpowiednim czasie i z jasnym uzasadnieniem.
prawo i zrównoważony rozwój dla ubezpieczeń
Oświadczenie dotyczące zrównoważonego rozwoju („sustainability claim”) może narażać spółkę na ryzyko regulacyjne, o ile nie będzie zgodne z zasadami opracowanymi przez EIOPA.
Masz pytania dotyczące zrównoważonych ubezpieczeń? Napisz do mnie!
„Jesteśmy odpowiedzialną organizacją”, „Otrzymaliśmy nagrodę lidera ESG”, „Dołączyliśmy do stowarzyszenia firm o najwyższych standardach ESG”, „Kupując ten produkt ograniczasz ślad węglowy”, „Inwestujemy wyłącznie w zielone aktywa” … Każdy z podobnych komunikatów będzie prawdopodobnie kwalifikowany jako oświadczenie dotyczące zrównoważonego rozwoju („sustainability claim”) i może narażać spółkę na ryzyko regulacyjne, o ile nie będzie zgodny z zasadami opracowanymi przez EIOPA.
Opinia EIOPA na temat oświadczeń dotyczących zrównoważonego rozwoju
Zasady dotyczące omawianej tematyki EIOPA ujęła w „Opinii w sprawie oświadczeń dotyczących zrównoważonego rozwoju i greenwashingu w sektorze ubezpieczeniowym i emerytalnym” opublikowanej 4 czerwca 2024 r. Dokument mówi, co EIOPA rozumie przez oświadczenia dotyczące zrównoważonego rozwoju, formułuje cztery zasady składania takich wraz ze szczegółowym opisem oraz zawiera oczekiwania EIOPA wobec krajowych organów nadzoru (w tym obliguje je do podjęcia działań nadzorczych weryfikowanych po 2 latach od opublikowania Opinii).