Podsumowanie: okres przejściowy to korzyść, o której warto pamiętać

Decyzje, co do daty zawarcia, okresu obowiązywania lub treści umów ubezpieczenia zawieranych w okolicach terminu wejścia w życie Polskiego Aktu o Dostępności mogą mieć istotne znaczenie dla spełnienia przez przedsiębiorców warunków skorzystania z przywilejów, jakie daje dodatkowy pięcioletni okres przejściowy na dostosowanie się do wymogów dostępności. Może się bowiem okazać, że zawarcie umowy dnia 27 a nie 28 czerwca, albo podpisanie jej na 5 lat zamiast na 12 miesięcy spowoduje, iż Polski Akt o Dostępności nie znajdzie do niej w pełni zastosowania aż do 28 czerwca 2030 r. Warto te warunki mieć na uwadze – szczególnie w przypadku umów, dla których spełnienie wymogów dostępności mogłoby być utrudnione w okresie następującym bezpośrednio po wejściu w życie Polskiego Aktu o Dostępności.

Zgodnie z art. 85 ust. 2 PAD usługodawca może do dnia 28 czerwca 2030 r. oferować lub świadczyć usługi przy wykorzystaniu produktów niespełniających wymagań dostępności, które wykorzystywał w celu oferowania lub świadczenia usług tego samego rodzaju przed dniem wejścia w życie ustawy.

Usługi z wykorzystaniem produktów niespełniających wymagań dostępności możliwe do 28 czerwca 2030 r.

Zgodnie z Polskim Aktem o Dostępności do oferowania i świadczenia usług nim objętych należy wykorzystywać produkty spełniające wymagania dostępności określone w art. 7 – 11 ustawy (np. interfejs użytkownika musi umożliwiać komunikowanie się zapewniając dostępność przez różne kanały sensoryczne i obejmować rozwiązania alternatywne dla elementów wizualnych, dźwiękowych, mowy i dotykowych). Dzięki przepisom przejściowym wymóg ten przez pierwsze 5 lat obowiązywania Polskiego Aktu o Dostępności został nieco "poluzowany".

Zgodnie bowiem z art. 85 ust. 2 PAD usługodawca może do dnia 28 czerwca 2030 r. oferować lub świadczyć usługi przy wykorzystaniu produktów niespełniających wymagań dostępności, które wykorzystywał w celu oferowania lub świadczenia usług tego samego rodzaju przed dniem wejścia w życie ustawy. Trzeba zatem spełnić łącznie dwa warunki: produkt niespełniający wymagań dostępności musi być wykorzystywany przed 28 czerwca 2025 r. w celu oferowania lub świadczenia usług (odpadają przypadki rozpoczęcia korzystania z produktu do świadczenia usług po tej dacie), a ponadto usługi świadczone po tym dniu na podstawie wskazanego produktu muszą być tego samego rodzaju, co usługi świadczone przed 28 czerwca 2025 r. (wydaje się, że wymóg jednorodzajowości usług w przypadku ubezpieczeń powinien być dosyć łatwy do spełnienia).

Zgodnie z art. 85 ust. 1 PAD umowy o oferowanie lub świadczenie usług zawarte przed dniem wejścia w życie Polskiego Aktu o Dostępności mogą nadal obowiązywać w niezmienionej treści do dnia ich wygaśnięcia, jednak nie dłużej niż do dnia 28 czerwca 2030 r. W praktyce przepis ten prowadzi do wydłużenia czasu na dostosowanie się do przepisów PAD o 5 lat, o ile zostaną spełnione określone w nim warunki.

Umowy zawarte przed 28 czerwca 2025 r. i niezmienione po tym dniu korzystają z pięcioletniego okresu przejściowego

Powstaje jednak pytanie, co powinno stać się z umowami, które zostały zawarte przed 28 czerwca 2025 r., a na ich podstawie są oferowane lub świadczone usługi wchodzące w reżim nowych wymogów dostępności. Czy funkcjonowanie takich umów również należy dostosować do Polskiego Aktu o Dostępności? Odpowiedź na to pytanie daje art. 85 ust. 1 PAD. Zgodnie z nim umowy o oferowanie lub świadczenie usług zawarte przed dniem wejścia w życie Polskiego Aktu o Dostępności mogą nadal obowiązywać w niezmienionej treści do dnia ich wygaśnięcia, jednak nie dłużej niż do dnia 28 czerwca 2030 r. W praktyce przepis ten prowadzi do wydłużenia czasu na dostosowanie się do przepisów PAD o 5 lat, o ile zostaną spełnione określone w nim warunki.

Po pierwsze, przepis dotyczy wyłącznie umów, które zostały zawarte przed 28 czerwca 2025 r. i nadal obowiązują po tej dacie. Będą to zatem tak umowy zawarte na czas określony, jak i nieokreślony. W przypadku zatem zawierania umowy ubezpieczenia w okresie granicznym, aby skorzystać z przywilejów pięcioletniego okresu przejściowego, warto dążyć do jej podpisania najpóźniej w dniu 27 czerwca 2025 r.

Po drugie, warunkiem zastosowania art. 85 ust. 1 PAD jest niezmienność treści takich umów aż do ich wygaśnięcia. To sugeruje, że jakakolwiek zmiana umowy po 28 czerwca 2025 r. wyklucza stosowanie okresu przejściowego i skutkuje koniecznością dostosowania umowy do wymogów Polskiego Aktu o Dostępności od dnia wejścia w życie zmiany. Trzeba przy tym zastrzec, że przepis mówi o „niezmienionej treści” umowy. Innymi słowy, dotyczy on zmian w jej tekście. Dlatego za zmianę umowy z punktu widzenia art. 85 ust. 1 PAD nie należałoby odczytywać np. automatycznego przedłużenia umowy ubezpieczenia na kolejny okres ubezpieczenia, o ile takie przedłużenie było przewidziane w jej pierwotnym tekście a nie zostało dokonane w drodze aneksu do umowy. Za zmianę treści umowy nie należałoby także poczytywać przystąpienia kolejnych ubezpieczonych do umowy ubezpieczenia grupowego.

prawo i zrównoważony rozwój dla ubezpieczeń

Dla rynku ubezpieczeniowego kluczowe jest zaś założenie, że ustawowe wymogi dostępności znajdą zastosowanie wyłącznie do dystrybucji ubezpieczeń i usług ubezpieczeniowych kwalifikowanych jako usługi handlu elektronicznego w rozumieniu Polskiego Aktu o Dostępności. Czyli będą one obowiązywać w stosunku do usług świadczonych lub oferowanych konsumentom na odległość (tj. bez równoczesnej obecności obu stron) drogą elektroniczną przez strony internetowe lub urządzenia mobilne (np. smartfony, tablety).

Masz pytania dotyczące zrównoważonych ubezpieczeń? Napisz do mnie!

Podobne wpisy

Coraz mniej czasu zostało do wejścia w życie Polskiego Aktu o Dostępności (PAD), który zacznie obowiązywać – również na rynku ubezpieczeniowym –  już od 28 czerwca 2025 r. Jednakże w stosunku do niektórych umów przepisy PAD umożliwiają wstrzymanie się ze stosowaniem nowych wymogów dostępności w okresie przejściowym, który może trwać nawet przez kolejnych 5 lat. O tym, z czym wiąże się wejście w życie Polskiego Aktu o Dostępności oraz jakie są warunki skorzystania z dobrodziejstw okresu przejściowego jego stosowania piszę w dalszej części tego artykułu.

Podstawowe informacje o Polskim Akcie o Dostępności

O Polskim Akcie o Dostępności w kontekście ubezpieczeniowym pisałem już szerzej w jednym z poprzednich tekstów (zob. Polski Akt o Dostępności: podstawowe informacje i „ubezpieczeniowej wątpliwości”). W dużym skrócie jest to ustawa nakładająca na przedsiębiorców nowe obowiązki w zakresie zapewnienia dostępności produktów i usług osobom ze szczególnymi potrzebami (np. osób starszych lub z niepełnosprawnościami), których naruszenie jest obwarowane sankcjami.

Dla rynku ubezpieczeniowego kluczowe jest zaś założenie, że ustawowe wymogi dostępności znajdą zastosowanie wyłącznie do dystrybucji ubezpieczeń i usług ubezpieczeniowych kwalifikowanych jako usługi handlu elektronicznego w rozumieniu Polskiego Aktu o Dostępności. Czyli będą one obowiązywać w stosunku do usług świadczonych lub oferowanych konsumentom na odległość (tj. bez równoczesnej obecności obu stron) drogą elektroniczną przez strony internetowe lub urządzenia mobilne (np. smartfony, tablety).

Polski Akt o Dostępności wchodzi w życie 28 czerwca 2025 r.

Wymogi dostępności wynikające z Polskiego Aktu o Dostępności zaczną obowiązywać z dniem 28 czerwca 2025 r., co wynika z art. 88 PAD. To niewątpliwie oznacza, że zawarte od tego dnia umowy o oferowanie lub świadczenie usług powinny zostać dostosowane do nowych regulacji (np. usługodawcy będą musieli dokonywać oceny zgodności usługi z wymaganiami dostępności, czy też zawierać w regulaminie świadczenia usług informację o tym, w jaki sposób usługa spełnia wymagania dostępności).