Podsumowanie: dylemat dobrowolnych raportów ESG

Na rynku ubezpieczeniowym bezpośrednio obowiązkiem raportowania ESG liczbowo objęta będzie zapewne mniejszość podmiotów. Zaliczą się do nich głównie zakłady ubezpieczeń i reasekuracji, więksi agenci oraz brokerzy (samodzielnie albo w ramach grup kapitałowych). Pozostali pośrednicy i dostawcy usług będą musieli zweryfikować, czy na pewno nie podlegają obowiązkowi sprawozdawczemu. Jeśli rzeczywiście nie, to czy ten temat powinien przestać ich interesować? W mojej ocenie niestety nie można go pominąć, ponieważ w niedługim czasie nawet mniejsze podmioty z rynku ubezpieczeniowego pośrednio odczują oddziaływanie obowiązku raportowania ESG większych spółek. Przekazania określonego zestawu informacji dotyczących ESG mogą wymagać niebawem m.in. zakłady ubezpieczeń sporządzające własne sprawozdania ESG już w 2025 r., banki zapewniające finansowanie i stosujące nowe wytyczne EBA w zakresie zarządzania ryzykami ESG, czy też zamawiający w ramach zamówień publicznych.

W konsekwencji, w miarę narastania tego typu potrzeb i zapytań, wiele podmiotów stanie przed dylematem, czy dobrowolnie sporządzić własny raport ESG, mimo braku takiego prawnego obowiązku. Na szczęście, takie podmioty będą mogły skorzystać z uproszczonego w stosunku do ESRS, dobrowolnego standardu dla małych i średnich przedsiębiorstw nienotowanych na giełdzie (VSME ESRS), o których napiszę w kolejnym artykule.

Artykuł został opublikowany w ramach cyklu "Zrównoważone ubezpieczenia" 16 stycznia 2025 r. w Dzienniku Ubezpieczeniowym.

Zgodnie z ustawą o rachunkowości za dużą grupę kapitałową uznaje się grupę kapitałową, która:

► Po dokonaniu wyłączeń konsolidacyjnych przekracza dwie z następujących trzech wielkości: suma aktywów bilansu 110 mln zł, przychody netto ze sprzedaży 220 mln zł, 250 pracowników oraz

► Przed dokonaniem wyłączeń konsolidacyjnych przekracza co najmniej dwie z następujących trzech wielkości: suma aktywów bilansu 132 mln zł, przychody netto ze sprzedaży 264 mln zł, 250 pracowników.

Wyjątek: mikro, mała lub średnia jednostka dominująca dużej grupy kapitałowej

Trzeba jednak zastrzec, że jeśli mikro, mała lub średnia jednostka jest jednostką dominującą dużej grupy kapitałowej w rozumieniu ustawy o rachunkowości, to będzie zobowiązana bezpośrednio do raportowania ESG na podstawie art. 63x ustawy o rachunkowości, niezależnie od tego, czy jest notowa na giełdzie. Przypomnę, że zgodnie z ustawą o rachunkowości za dużą grupę kapitałową uznaje się grupę kapitałową, która:

► Po dokonaniu wyłączeń konsolidacyjnych przekracza dwie z następujących trzech wielkości: suma aktywów bilansu 110 mln zł, przychody netto ze sprzedaży 220 mln zł, 250 pracowników oraz

► Przed dokonaniem wyłączeń konsolidacyjnych przekracza co najmniej dwie z następujących trzech wielkości: suma aktywów bilansu 132 mln zł, przychody netto ze sprzedaży 264 mln zł, 250 pracowników.

Przykład: Spółka matka jest właścicielem 5 spółek z ograniczoną odpowiedzialnością wykonujących działalność brokerską. Spółka matka samodzielnie jest kwalifikowana jako jednostka mała. Pozostałe spółki jako jednostki małe i średnie. Żadna ze spółek samodzielnie nie kwalifikuje się do obowiązku raportowania ESG. Ze skonsolidowanego sprawozdania finansowego grupy wynika jednak, że jest ona dużą grupą w rozumieniu ustawy o rachunkowości. Spółka matka jako jednostka dominująca dużej grupy ma obowiązek raportowania ESG.

Raportowanie ESG nie obejmie tych podmiotów, która mają status mikro, małych lub średnich jednostek w rozumieniu ustawy o rachunkowości oraz nie są notowane na giełdzie.

Brak obowiązku raportowania ESG zależny od progów finansowych

Raportowanie ESG nie obejmie tych podmiotów, która mają status mikro, małych lub średnich jednostek w rozumieniu ustawy o rachunkowości oraz nie są notowane na giełdzie.

Zgodnie z ustawą o rachunkowości:

► Mikrojednostka: nie przekroczyła co najmniej dwóch z następujących trzech wielkości: suma aktywów bilansu 2 mln zł, przychody netto ze sprzedaży 4 mln zł, 10 pracowników,

► Mała jednostka: nie jest mikrojednostką i nie przekroczyła co najmniej dwóch z następujących trzech wielkości: suma aktywów bilansu 33 mln zł, przychody netto ze sprzedaży 66 mln zł, 50 pracowników

► Średnia jednostka: nie jest mikrojednostką ani małą jednostką i nie przekroczyła co najmniej dwóch z następujących trzech wielkości: suma aktywów bilansu 110 mln zł, przychody netto ze sprzedaży 220 mln zł, 250 pracowników.

Ważne jest też zastrzeżenie, że wielkości te muszą zostać osiągnięte w roku obrotowym, za który sporządzane jest sprawozdanie oraz w roku poprzedzającym ten rok obrotowy. Liczbę pracowników oblicza się jako średnioroczne zatrudnienie w przeliczeniu na pełne etaty.

Przykład: Agent ubezpieczeniowy działający w formie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością zatrudniał średniorocznie 3 pracowników a jego przychody netto ze sprzedaży w kolejnych latach wynoszą około 3 mln zł. Agent ubezpieczeniowy jest mikrojednostką nienotowaną na giełdzie. Nie podlega obowiązkowemu raportowaniu ESG.

prawo i zrównoważony rozwój dla ubezpieczeń

Analiza art. 63q ustawy o rachunkowości pokazuje, że obowiązkowe raportowanie ESG, niezależnie od skali finansowej prowadzonej działalności, nie będzie dotyczyć:

► jednoosobowych działalności gospodarczych;

► spółek cywilnych

► spółek jawnych oraz spółek komandytowych, chyba że wszystkimi ich wspólnikami, którzy ponoszą nieograniczoną odpowiedzialność są spółki kapitałowe, spółki komandytowo-akcyjne lub podobne spółki z innych państw;

► funduszy inwestycyjnych otwartych, funduszy inwestycyjnych zamkniętych, specjalistycznych funduszy inwestycyjnych otwartych oraz alternatywnych spółek inwestycyjnych.

Masz pytania dotyczące zrównoważonych ubezpieczeń? Napisz do mnie!

Podobne wpisy

Od 1 stycznia 2025 r. obowiązują zmiany do ustawy o rachunkowości wdrażające do polskiego prawa obowiązek raportowania ESG wynikający z dyrektywy CSRD (Corporate Sustainability Reporting Directive). W przestrzeni medialnej dużo pisze się o wyzwaniach, z jakimi zmagają się zobowiązane do sporządzenia sprawozdań ESG spółki, w tym zakłady ubezpieczeń. Mniej modny jest natomiast temat tych podmiotów, których obowiązek raportowania ESG bezpośrednio nie obejmie. O nich będzie dzisiejszy artykuł.

Obowiązek raportowania ESG dotyczy mniejszości przedsiębiorców

Szacuje się, że ostatecznie obowiązek raportowania ESG będzie bezpośrednio dotyczył ok. 4-5 tys. polskich spółek (zob. artykuł CSRD: podstawowe informacje o raportowaniu zrównoważonego rozwoju, w którym pisałem o tym kogo i kiedy obejmie obowiązek). Tymczasem wg GUS do rejestru REGON na grudzień 2023 r. wpisanych było ponad 5 mln podmiotów. Obowiązkowo raportować ESG będzie zatem tylko ułamek procenta polskich przedsiębiorców. Kto zatem sporządzać sprawozdań ESG na pewno nie musi?

Brak obowiązku raportowania ESG niezależny od progów finansowych

Analiza art. 63q ustawy o rachunkowości pokazuje, że obowiązkowe raportowanie ESG, niezależnie od skali finansowej prowadzonej działalności, nie będzie dotyczyć:

► jednoosobowych działalności gospodarczych;

► spółek cywilnych

► spółek jawnych oraz spółek komandytowych, chyba że wszystkimi ich wspólnikami, którzy ponoszą nieograniczoną odpowiedzialność są spółki kapitałowe, spółki komandytowo-akcyjne lub podobne spółki z innych państw;

► funduszy inwestycyjnych otwartych, funduszy inwestycyjnych zamkniętych, specjalistycznych funduszy inwestycyjnych otwartych oraz alternatywnych spółek inwestycyjnych.

Obowiązkiem sprawozdawczości ESG będą zatem objęte głównie spółki kapitałowe i niektóre spółki osobowe (spółki komandytowo-akcyjne oraz część spółek jawnych i komandytowych) a także zakłady ubezpieczeń, zakłady reasekuracji oraz banki krajowe. W ich przypadku jednak często również wystąpi brak obowiązku raportowania ESG ze względu na niespełnienie określonych w ustawie o rachunkowości progów finansowych.

Przykład: Broker X prowadzi biznes w formie jdg a broker Y jako spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. Broker X zgodnie z art. 63q ust. 1 ustawy o rachunkowości nie podlega sprawozdawczości ESG, natomiast broker Y potencjalnie może jej podlegać, jeśli przekracza progi finansowe określone w ustawie.