Podsumowanie: czego dotyczy a czego nie dotyczy Taksonomia
Taksonomia jest rozbudowanym systemem regulacji prawnych, który w założeniu ma pozwalać na kwalifikację działalności gospodarczych jako zrównoważonych środowiskowo i prowadzić do zwiększenia skali zrównoważonych środowiskowo inwestycji.
Taksonomia nie wprowadza jednak obowiązku inwestowania w zrównoważone środowiskowo działalności, czy też tworzenia zrównoważonych produktów (np. ubezpieczeniowych). Ponadto, ze względu na skupienie na kwestiach środowiskowych, w Taksonomii nie znajdziemy też obowiązków dotyczących inwestycji wspierających cele społeczne, wskazówek pozwalających na uznanie działalności gospodarczej za zrównoważoną społecznie, jak też narzędzi pozwalających ocenić wynik finansowy zrównoważonych inwestycji.
Artykuł został opublikowany w ramach cyklu "Zrównoważone ubezpieczenia" 26 września 2024 r. w Dzienniku Ubezpieczeniowym.
Stosownie do rozporządzenia delegowanego 2021/2139 działalnością ubezpieczeniową zgodną z Taksonomią jest świadczenie określonych usług ubezpieczeniowych (innych niż ubezpieczenia na życie) związanych z ubezpieczeniem ryzyka związanego z klimatem:
Działalność ubezpieczeniowa zgodna z Taksonomią
Stosownie do rozporządzenia delegowanego 2021/2139 działalnością ubezpieczeniową zgodną z Taksonomią jest świadczenie następujących usług ubezpieczeniowych (innych niż ubezpieczenia na życie) związanych z ubezpieczeniem ryzyka związanego z klimatem:
Aby być uznana za zrównoważoną, działalność ta musi ponadto spełniać TCS określone szczegółowo w pkt. 10.1 rozporządzenia 2021/2139. Jest to szereg szczegółowych wymogów (np. obowiązek publicznego ujawnienia przez ubezpieczyciela, w jaki sposób ryzyko zmiany klimatu jest uwzględniane w działalności ubezpieczeniowej, czy też obowiązek oferowania przez produkt korzyści opartych o analizę ryzyka z tytułu działań zapobiegawczych podejmowanych przez ubezpieczających).
Dodatkowo, działalność ubezpieczeniowa w tym zakresie nie może obejmować określonych aktywności w ramach zasady „nie czyń poważnych szkód” (np. działalność nie może obejmować wydobywania, składowania, transportu lub produkcji paliw kopalnych ani ubezpieczenia pojazdów, mienia lub innych aktywów przeznaczonych do takich celów).
Za zrównoważoną środowiskowo inwestycję Taksonomia uznaje taką, w ramach której finansuje się co najmniej jedną działalność gospodarczą kwalifikującą się jako zrównoważona środowiskowo.
Zrównoważona środowiskowo działalność gospodarcza
Zrównoważona środowiskowo działalność gospodarcza zgodnie z Taksonomią spełnia następujące kryteria określone w art. 3 Rozporządzenia:
Wnosi istotny wkład w realizację co najmniej jednego z celów środowiskowych – Rozporządzenie wymienia 6 takich celów: (1) łagodzenie zmian klimatu, (2) dostosowanie do zmian klimatu, (3) zrównoważone użytkowanie i ochrona zasobów wodnych i morskich, (4) przejście na gospodarkę o obiegu zamkniętym, (5) zapobieganie zanieczyszczeniom i ich kontrola, (6) ochrona i przywracanie różnorodności biologicznej i ekosystemów,
Nie wyrządza poważnych szkód w odniesieniu do pozostałych celów,
Spełnia Minimalne Gwarancje – czyli stosuje procedury zapewniające przestrzeganie opisanych wcześniej regulacji soft law oraz aktów prawa międzynarodowego a także przestrzega zasady „nie czyń poważnych szkód” wynikającej z SFDR,
Spełnia techniczne kryteria kwalifikacji (TCS) – są to szczegółowe kryteria określone w rozporządzeniach delegowanych wchodzących w skład systemu regulacji taksonomicznych. Opisują one, jaka działalność będzie uznawana za wnoszącą istotny wkład w realizację ww. celów środowiskowych oraz kiedy nie będzie ona uznawana za wyrządzającą im poważne szkody.
Za zrównoważoną środowiskowo inwestycję Taksonomia uznaje taką, w ramach której finansuje się co najmniej jedną działalność gospodarczą kwalifikującą się jako zrównoważona środowiskowo.
prawo i zrównoważony rozwój dla ubezpieczeń
U podstaw Taksonomii leży Rozporządzenie 2020/852 z 18 czerwca 2020 r. w sprawie ustanowienia ram ułatwiających zrównoważone inwestycje. Rozporządzenie zawiera podstawowe zasady dotyczące Taksonomii, które zostały doprecyzowane w pozostałych regulacjach.
Masz pytania dotyczące zrównoważonych ubezpieczeń? Napisz do mnie!
Taksonomia to jeden z filarów unijnego systemu ESG, który ma istotne znaczenie także dla spółek ubezpieczeniowych. Jest to zestaw regulacji prawnych określających kryteria, na podstawie których działalność gospodarczą kwalifikuje się jako „zrównoważoną środowiskowo”. W zamyśle ustawodawcy unijnego uznanie aktywności spółki za zgodną z Taksonomią ma być jasnym sygnałem dla inwestorów, że warto w taki podmiot inwestować. Z drugiej strony, Taksonomia ma pokazywać przedsiębiorcom wzorce działalności, w kierunku których powinni zmierzać planując zieloną transformację. Wprowadza też obowiązki informacyjne i sprawozdawcze (których ze względu na objętość publikacji w tym artykule nie będę opisywał).
Rozbudowany system regulacji taksonomicznych
Kwalifikacja działalności jako zgodnej z Taksonomią nie jest łatwa. Głównie z tej przyczyny, że na Taksonomię składa się rozbudowany system aktów prawnych, w którym na wstępie trzeba się odnaleźć (w tym celu, oprócz niniejszego artykułu, polecam zapoznanie się z „Przewodnikiem po Taksonomii” opracowanym przez Komisję, który zawiera wyjaśnienie regulacji zawartych w Taksonomii, a także praktyczne studia przypadków).
U podstaw Taksonomii leży Rozporządzenie 2020/852 z 18 czerwca 2020 r. w sprawie ustanowienia ram ułatwiających zrównoważone inwestycje („Rozporządzenie”). Rozporządzenie zawiera podstawowe zasady dotyczące Taksonomii, które zostały doprecyzowane w pozostałych regulacjach.
W dalszej kolejności na system taksonomiczny składają się akty delegowane wydane na podstawie Rozporządzenia. Tu w szczególności trzeba wskazać na:
rozporządzenie delegowane 2021/2178 - precyzujące treść i prezentację informacji dotyczących zrównoważonej środowiskowo działalności gospodarczej,
rozporządzenie delegowane 2021/2139 – zawierające techniczne kryteria kwalifikacji działalności zrównoważonej środowiskowo dla celów w postaci łagodzenia zmian klimatu i adaptacji do zmian klimatu,
rozporządzenie delegowane 2023/2486 - zawierające techniczne kryteria kwalifikacji działalności zrównoważonej środowiskowo dla celów w postaci zrównoważonego użytkowania i ochrony zasobów wodnych i morskich, przejścia na gospodarkę o obiegu zamkniętym, zapobieganie zanieczyszczeniom i ich kontroli, ochrony i przywracania różnorodności biologicznej i ekosystemów.
Ponadto, Taksonomia odwołuje się do regulacji soft law wypracowanych na poziomie międzynarodowym (np. Wytyczne OECD dla przedsiębiorstw wielonarodowych oraz Wytyczne ONZ dotyczące biznesu i praw człowieka) oraz do aktów prawa międzynarodowego (np. Międzynarodowa karta praw człowieka), przez co „tylnymi drzwiami” wprowadza obowiązek ich stosowania.