Podsumowanie: stop-the-clock realne, zmiany zakresowe trudniejsze

Opublikowanie pakietu Omnibus oznacza, że unijna zwykła procedura ustawodawcza dopiero się na dobre zaczęła, a nie zakończyła. Dla kształtu deregulacyjnych regulacji kluczowy wydaje się układ polityczny w Parlamencie Europejskim, który nie pozwala obecnie żadnej z grup politycznych na łatwe przeforsowanie zmian.

Jednakże patrząc na zakres regulacji wydaje się, że najłatwiej konsensus organów unijnych będzie osiągnąć w odniesieniu do dyrektywy stop-the-clock, która miałaby przesunąć m.in. terminy raportowania ESG i wejścia w życie CSDDD. To może udać się nawet do połowy bieżącego roku. Natomiast zmiany dotyczące jakościowego ograniczenia obowiązków muszą zająć znacząco więcej czasu.  

Artykuł został opublikowany w ramach cyklu "Zrównoważone ubezpieczenia" 12 marca 2025 r. w Dzienniku Ubezpieczeniowym.

Miejscem, w którym na pewno pojawi się najwięcej zastrzeżeń do pakietu Omnibus jest Parlament Europejski. Pokazała to już pierwsza debata w tym temacie, która odbyła się 10 marca 2025 r. Zwolennikiem szybkiego uchwalenia proponowanych zmian jest Europejska Partia Ludowa (EPP), która liczy 188 posłów. Taka liczba nie będzie wystarczająca do uzyskania zwykłej większość pozwalającej na zatwierdzenie pakietu Omnibus w pierwszym czytaniu.

Parlament Europejski kluczowy dla kształtu Omnibusa

Miejscem, w którym na pewno pojawi się najwięcej zastrzeżeń do pakietu Omnibus jest Parlament Europejski. Pokazała to już pierwsza debata w tym temacie, która odbyła się 10 marca 2025 r. 

Zwolennikiem szybkiego uchwalenia proponowanych zmian jest Europejska Partia Ludowa (EPP), która liczy 188 posłów. Taka liczba nie będzie wystarczająca do uzyskania zwykłej większość pozwalającej na zatwierdzenie pakietu Omnibus w pierwszym czytaniu. Komentatorzy wskazują, że aby ją uzyskać EPP będzie musiała albo pójść na pewne kompromisy i ograniczyć zakres zmian, aby dogadać się z Zielonymi i Socjaldemokratami albo liczyć na głosy grup bardziej prawicowych, które z kolei uważają zaproponowane przez Komisję zmiany za niewystarczające i chciałyby je pogłębić. 

Czas pokaże, w którym kierunku ostatecznie pójdzie EPP – na tę chwilę wydaje się, że bardziej realny jest dialog z Zielonymi i Socjaldemokratami, który pozwalałby w większym zakresie utrzymać regulacje ESG, niż kompromis z prawicą podchodzącą do cięć bardziej radykalnie.

Podmiotem, który ma generalną inicjatywę ustawodawczą w ramach zwykłej procedury jest Komisja. Komisja przyjmuje kolegialnie tekst wniosku. Zgodnie z doniesieniami medialnymi, w przypadku pakietu Omnibus, już na tym etapie w Komisji trwały burzliwe dyskusje, które doprowadziły do ograniczenia zakresu deregulacji. Po tak przyjętym wewnętrznie wniosku, Komisja przedstawia projekt Parlamentowi Europejskiemu i Radzie. I na tym etapie jesteśmy obecnie.

Pakiet Omnibus to inicjatywa ustawodawcza Komisji

Podmiotem, który ma generalną inicjatywę ustawodawczą w ramach zwykłej procedury jest Komisja. Komisja przyjmuje kolegialnie tekst wniosku. Zgodnie z doniesieniami medialnymi, w przypadku pakietu Omnibus, już na tym etapie w Komisji trwały burzliwe dyskusje, które doprowadziły do ograniczenia zakresu deregulacji. Po tak przyjętym wewnętrznie wniosku, Komisja przedstawia projekt Parlamentowi Europejskiemu i Radzie. I na tym etapie jesteśmy obecnie.

Komisja dąży jednak, aby tak Rada, jak i Parlament Europejski zajęły się pakietem Omnibus w ramach „szybkiej ścieżki” (ang. fast track) - szczególnie w odniesieniu do dyrektywy, która ma przesunąć terminy raportowania ESG przez kolejne spółki oraz wejścia w życie CSDD (tzw. dyrektywa stop-the-clock).

Rada raczej „za” Omnibusem

Rada ustanowiła specjalną grupę roboczą wewnątrz COREPER II, która ma zajmować się sprawnie propozycjami uproszczenia przepisów. Zgodnie z podawanymi informacjami, grupa robocza spotyka się dwa razy w tygodniu, aby pracować nad propozycjami zmian. Zgodnie z informacjami medialnymi, Komisja przedstawiła Radzie formalnie pakiet Omnibus 28 lutego 2025 r. Dla przyjęcia pakietu Omnibus będzie potrzebna większość kwalifikowana w Radzie, tj. 55% państw członkowskich i 65% ogółu ludności UE musi głosować „za”. Jeśli chodzi o Radę, to przewiduje się, że tutaj raczej nie będzie sprzeciwu co do zaproponowanych przez Komisję zmian.

prawo i zrównoważony rozwój dla ubezpieczeń

W pewnym uproszczeniu zwykła procedura ustawodawcza polega na przedstawieniu przez Komisję projektu Parlamentowi Europejskiemu i Radzie a następnie krążeniu projektu między tymi dwoma organami dopóki osiągną one porozumienie co do jego treści albo akt zostanie uznany za nieprzyjęty ze względu na brak porozumienia (zob. schemat zwykłej procedury ustawodawczej tutaj).

Masz pytania dotyczące zrównoważonych ubezpieczeń? Napisz do mnie!

Podobne wpisy

W „świecie ESG” nadal toczą się ożywione dyskusje o pakiecie Omnibus, czyli o zbiorze przepisów, które miałyby uprościć unijne regulacje ESG i w efekcie doprowadzić do zwiększenia konkurencyjności europejskiej gospodarki (zob. więcej w moich poprzednich artykułach: Pakiet Omnibus opublikowany, czyli o deregulacji w unijnym stylu oraz Czy pakiet Omnibus uprości unijne regulacje?). Wiele osób mówi i pisze o pakiecie Omnibus, jako o regulacjach, które „zostały przyjęte przez Komisję” i sugeruje, że ich wejście w życie w opublikowanym niedawno kształcie jest pewne. Tymczasem jesteśmy dopiero na początku drogi do uchwalenia zmian, która – w unijnej procedurze ustawodawczej – jest dosyć kręta.

Ścieżka dla pakietu Omnibus: zwykła procedura ustawodawcza

Zwykła procedura ustawodawcza została przyjęta w ramach Traktatu Lizbońskiego (art. 294 TFUE) i jest najczęściej stosowaną unijną procedurą tworzenia prawa pochodnego (czyli np. dyrektyw i rozporządzeń). W jej ramach przyjmowane są m. in. unijne akty prawne w dziedzinie swobody przedsiębiorczości (art. 50 TFUE), czy też dotyczące harmonizacji przepisów w celu ustanowienia i funkcjonowania rynku wewnętrznego (art. 114 TFUE). Do takich można zaliczyć w szczególności CSRD, CSDDD i Taksonomię, czyli trzy podstawowe regulacje, które chce zmieniać pakiet Omnibus.

W pewnym uproszczeniu zwykła procedura ustawodawcza polega na przedstawieniu przez Komisję projektu Parlamentowi Europejskiemu i Radzie a następnie krążeniu projektu między tymi dwoma organami dopóki osiągną one porozumienie co do jego treści albo akt zostanie uznany za nieprzyjęty ze względu na brak porozumienia (zob. schemat zwykłej procedury ustawodawczej tutaj).