Podsumowanie

W wyniku planowanych przez EFRAG zmian w ESRS, raportowanie ESG może ulec znaczącym zmianom, które zdejmą z przedsiębiorców część obecnych obowiązków. Z drugiej strony, modyfikacjom zostaną poddane niektóre mechanizmy, które, choć są dosyć skomplikowane, to zostały już przetestowane w praktyce przy sporządzaniu pierwszych sprawozdań zrównoważonego rozwoju za ubiegły rok obrotowy (np. analiza podwójnej istotności), a przedsiębiorcy do nowości będą musieli po raz kolejny się dostosować.

W związku z prowadzonymi przez EFRAG konsultacjami, warto śledzić dalsze kroki tego ciała doradczego Komisji Europejskiej i efekty, jakie będą one miały dla treści ESRS. W tym celu oraz aby rozwinąć wiedzę na temat projektowanych w ESRS zmian, polecam – oprócz lektury kolejnych artykułów - bardzo przydatne i przystępnie opracowane podsumowanie w języku polskim planowanych uproszczeń ESRS, które opracowało Stowarzyszenie Emitentów Giełdowych (SEG).

EFRAG – pomimo zgłaszania określonych uwag przez interesariuszy – nie uwzględnił kilku tematów w swoim projekcie, głównie z tej przyczyny, że są one rozważane do wprowadzenia na poziomie 1 unijnej legislacji (czyli dyrektyw i rozporządzeń, a nie rozporządzeń delegowanych, jak ESRS).

Kwestie nieobjęte uproszczeniem ESRS

EFRAG – pomimo zgłaszania określonych uwag przez interesariuszy – nie uwzględnił kilku tematów w swoim projekcie, głównie z tej przyczyny, że są one rozważane do wprowadzenia na poziomie 1 unijnej legislacji (czyli dyrektyw i rozporządzeń, a nie rozporządzeń delegowanych, jak ESRS).

W związku z tym EFRAG:

► nie wprowadził definicji łańcucha wartości specyficznej dla instytucji finansowych;

► pominął zwolnienie z konsolidacji spółek zależnych przez holdingi finansowe,

► nie odniósł się do problematyki możliwości pominięcia informacji poufnych,

► nie wyjaśnił znaczenia terminu „zgodność z celem 1,5 °C w ujawnieniach dotyczących planów transformacji klimatycznej.

Najbardziej istotną zmianą, na którą trzeba zwrócić uwagę, są uproszczenia odnoszące się do analizy podwójnej istotności. EFRAG nie zdecydował się na całkowite usunięcie analizy podwójnej istotności z ESRS, aczkolwiek projektowane zmiany mają zmodyfikować pewne jej pryncypia.

Kluczowe uproszczenia przewidziane w projekcie zmian ESRS

EFRAG wskazał na sześć „dźwigni”, które mają doprowadzić do uproszczenia ESRS zgodnie z zamysłem Komisji Europejskiej:

► uproszczenie analizy podwójnej istotności,

► większa czytelność i zwięzłość sprawozdań dotyczących zrównoważonego rozwoju i lepsze połączenie jej z całością sprawozdawczości korporacyjnej,

► modyfikacja relacji między Minimalnymi Wymogami Ujawniania (MDR) a specyficznymi raportowanymi tematami,

► poprawa zrozumiałości, przejrzystości i dostępności ESRS,

► wprowadzenie pozostałych sugerowanych zmian redukujących obciążenia,

► zwiększenie interoperacyjności.

Uproszczenie analizy podwójnej istotności

W mojej ocenie najbardziej istotną zmianą, na którą trzeba zwrócić uwagę, są uproszczenia odnoszące się do analizy podwójnej istotności. EFRAG nie zdecydował się na całkowite usunięcie analizy podwójnej istotności z ESRS, aczkolwiek projektowane zmiany mają zmodyfikować pewne jej pryncypia.

EFRAG wskazał, że zebrane przezeń opinie dotyczące uregulowania analizy podwójnej istotności w ESRS wskazują, iż określenie tematów, które należy raportować, było czynnością wymagającą szczególnego zaangażowania, również na potrzeby audytu. Choć analiza podwójnej istotności i zaangażowanie różnych wewnętrznych interesariuszy, w tym na poziomie zarządu, przyniosło korzyści, to interesariusze często zwracali uwagę na wysiłek nieproporcjonalny do uzyskanych rezultatów. Zarzucono w szczególności, że w analizie podwójnej istotności skupiono się nadmiernie na procesie, a nie na rezultacie.

Dlatego EFRAG m.in.:

► położył większy nacisk na to, że ESRS ma stanowić ramy „rzetelnej prezentacji”, a zatem opierać się na podstawowych cechach jakościowych, pozwalających wiernie i kompletnie przedstawić informacje, nawet jeśli wszystkie szczegóły nie zostaną zawarte w raporcie. W związku z tym EFRAG planuje większe skupienie się na zasadach oraz redukcję liczby standardów;

► wprowadził nową sekcję „praktyczne wskazówki” dotyczącą przeprowadzania analizy podwójnej istotności;

► założył, że jednostki raportujące w ramach analizy podwójnej istotności mogą korzystać z rzetelnych i możliwych do uzasadnienia informacji, które są dostępne bez nadmiernych kosztów i wysiłku;

► przyjął, że w zakresie dokonywania analizy podwójnej istotności raportujące spółki mogą korzystać z podejścia top-down (z góry na dół; najpierw analiza modelu biznesowego, strategii i łańcucha wartości i na ich podstawie identyfikacja tematów, które są istotne, a następnie przypisanie do nich powiązanych wpływów, ryzyk i szans), a nie wyłącznie bottom-up (z dołu do góry; zbieranie szczegółowych danych i na ich podstawie ocena istotności każdego wpływu, ryzyka i szansy oraz agregacja takich danych w tematy na cele raportowania). Obecnie podejście przyjęte przez ESRS jest zbliżone do podejścia bottom-up, które jest dużo bardziej drobiazgowe i czasochłonne. Zdaniem EFRAG stosowanie podejścia top-down może być bardziej pragmatyczne i zmniejszyć złożoność oraz koszty procesu, przy zachowaniu tego samego wyniku oceny istotności, co podejście bottom-up.

prawo i zrównoważony rozwój dla ubezpieczeń

Jednym z kluczowych założeń pakietu Omnibus jest zaś znaczące zredukowanie obciążeń sprawozdawczych przedsiębiorców w obszarze ESG. To ma odbyć się m.in. przez pilne wprowadzenie zmian w ESRS.

Masz pytania dotyczące zrównoważonych ubezpieczeń? Napisz do mnie!

Podobne wpisy

W dniu 31 lipca 2025 r. EFRAG (Europejska Grupa Doradcza ds. Sprawozdawczości Finansowej) opublikował projekt zmian do ESRS (Europejskie Standardy Sprawozdawczości Zrównoważonego Rozwoju). Jest to standard, na podstawie którego raportują ESG największe europejskie spółki. Odnosi się do niego także bezpośrednio ustawa o rachunkowości, która obowiązek sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju nakłada na polskich przedsiębiorców. Konsultacje zmian, które mają uprościć ESRS, potrwają 60 dni (do 29 września 2025 r.).

Zmiany do ESRS jako element pakietu Omnibus

Pakiet Omnibus to zespół planowanych zmian w przepisach unijnych, a w szczególności w regulacjach ESG, który zakłada ich uproszczenie i ograniczenie wynikających z nich obowiązków. Jednym z kluczowych założeń pakietu Omnibus jest zaś znaczące zredukowanie obciążeń sprawozdawczych przedsiębiorców w obszarze ESG. To ma odbyć się m.in. przez pilne wprowadzenie zmian w ESRS (zob. więcej: Pakiet Omnibus opublikowany, czyli o deregulacji w unijnym stylu, Czy pakiet Omnibus uprości unijne regulacje? oraz Pakiet Omnibus nic (jeszcze) nie uprościł. Kilka uwag na tle unijnej procedury ustawodawczej).

Statystyki: skrócenie ESRS o 55%

Jeśli chodzi o dane statystyczne podane przez EFRAG, na pierwszy rzut oka efekt zakładany przez pakiet Omnibus zostałby osiągnięty. Wg EFRAG zakres informacji raportowanych obowiązkowo, jeśli zostaną uznane za istotne, został ograniczony w konsultowanym projekcie o 57%. Generalnie natomiast ilość danych raportowanych obowiązkowo i dobrowolnie ograniczono o 68%. W efekcie, długość standardu została skrócona o ponad 55%.