Podsumowanie: nowe wyzwania dotyczące zarządzania ryzykiem ESG
Niewątpliwie dużą zmianą wprowadzoną do Solvency II będzie już samo pojawienie się w niej przepisów wprost odnoszących się do kwestii ESG. Nowe obowiązki, takie jak analiza ryzyk klimatycznych, opracowanie planów przeciwdziałania ryzykom ESG czy uzupełnienie strategii inwestycyjnej o aspekty zrównoważonego rozwoju, mogą stanowić wyzwanie dla zakładów ubezpieczeń. W mojej ocenie jednak na pytanie „jaki będzie ostateczny kaliber tych wyzwań” odpowie EIOPA w regulacyjnych standardach technicznych opracowanych na podstawie nowego art. 44 ust. 2c Solvency II.
Trzeba też pamiętać, że jako dyrektywa, Solvency II wymaga implementacji ustawowej, która najprawdopodobniej nastąpi w ustawie o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej. To powinno wydarzyć się, o ile polski ustawodawca „nie zaśpi”, w ciągu 24 miesięcy od dnia publikacji dyrektywy zmieniającej w Dzienniku Urzędowym UE.
Artykuł został opublikowany w ramach cyklu "Zrównoważone ubezpieczenia" 27 listopada 2024 r. w Dzienniku Ubezpieczeniowym.
Zgodnie z dodanym art. 132 ust. 5 Solvency II przy podejmowaniu decyzji w sprawie swojej strategii inwestycyjnej zakłady ubezpieczeń będą musiały uwzględnić również wpływ ryzyk dla zrównoważonego rozwoju na swoje inwestycje oraz potencjalny długoterminowy wpływ swoich decyzji inwestycyjnych na czynniki zrównoważonego rozwoju.
Kwestie ESG w nowej treści sprawozdania na temat wypłacalności i kondycji finansowej
Przepis art. 51 Solvency II odnoszący się do treści sprawozdania na temat wypłacalności i kondycji finansowej zostanie znacząco zmodyfikowany. Będzie to też oznaczało uzupełnienie sprawozdania o szereg informacji w zakresie zrównoważonego rozwoju.
► Część sprawozdania na temat wypłacalności i kondycji finansowej, w której zamieszczone są informacje skierowane do ubezpieczających i beneficjentów, będzie musiała zawierać krótki opis zarządzania kapitałem i profilu ryzyka zakładu, w tym w odniesieniu do ryzyk dla zrównoważonego rozwoju oraz oświadczenie w sprawie tego, czy zakład ujawnia plany transformacji klimatycznej zgodnie z art. 19a lub 29a CSRD.
► Część sprawozdania na temat wypłacalności i kondycji finansowej, w której zamieszczone są informacje skierowane do osób zawodowo działających na rynku, będzie musiała, oprócz informacji opisanych wyżej, zawierać dodatkowo informacje o tym, czy zakład posiada istotną ekspozycję na ryzyka związane ze zmianą klimatu.
Uwzględnienie kwestii ESG w strategii inwestycyjnej
Zmiany dotyczą także uzupełnienia regulacji w zakresie zasady ostrożnego inwestora. Zgodnie z dodanym art. 132 ust. 5 Solvency II przy podejmowaniu decyzji w sprawie swojej strategii inwestycyjnej zakłady ubezpieczeń będą musiały uwzględnić również wpływ ryzyk dla zrównoważonego rozwoju na swoje inwestycje oraz potencjalny długoterminowy wpływ swoich decyzji inwestycyjnych na czynniki zrównoważonego rozwoju.
Sprawozdanie EIOPA dotyczące ryzyka dla zrównoważonego rozwoju
EIOPA będzie miała obowiązek ocenienia wpływu tzw. „brązowych” aktywów (np. związanych z paliwami kopalnymi) na ochronę ubezpieczających i stabilność finansową UE. W ciągu miesiąca od wejścia w życie dyrektywy, EIOPA ma przedstawić Komisji sprawozdanie z tej oceny. Sprawozdanie ma zawierać ewentualne propozycje ostrożnościowego traktowania "brązowych" aktywów. Dodatkowo, sprawozdanie ma uwzględniać wpływ proponowanych rozwiązań na zakłady ubezpieczeń.
Na podstawie dodanego przez dyrektywę zmieniającą art. 44 ust. 2b Solvency II zakłady ubezpieczeń zostaną zobowiązane do opracowania szczegółowych planów, które obejmą wymierne cele i procesy dotyczące monitorowania i przeciwdziałania ryzykom finansowym wynikającym z czynników zrównoważonego rozwoju.
Plany przeciwdziałania ryzykom finansowym wynikającym z czynników ESG
Na podstawie dodanego przez dyrektywę zmieniającą art. 44 ust. 2b Solvency II zakłady ubezpieczeń zostaną zobowiązane do:
► opracowania szczegółowych planów, które obejmą wymierne cele i procesy dotyczące monitorowania i przeciwdziałania ryzykom finansowym wynikającym z czynników zrównoważonego rozwoju,
► monitorowania takich planów.
Plany przeciwdziałania ryzykom finansowym wynikającym z czynników ESG będą musiały:
► uwzględnić najnowsze sprawozdania i środki zalecane przez Europejski Naukowy Komitet Doradczy ds. Zmiany Klimatu, w szczególności w odniesieniu do realizacji celów klimatycznych UE,
► być spójne z planami transformacji klimatycznej i innymi informacjami ujawnianymi w tym zakresie w sprawozdaniu zrównoważonego rozwoju na podstawie CSRD,
► być sporządzone zgodnie z regulacyjnymi standardami technicznymi, które EIOPA ma opracować zgodnie z nowym art. 44 ust. 2c Solvency II. W RTS mają zostać opisane m. in. elementy, które mają zostać uwzględnione w planach.
Analogicznie do CSRD, w przypadku grup kapitałowych, stosownie do nowego art. 44 ust. 2e Solvency II, będą jednak istniały podstawy do zwolnienia jednostek zależnych od samodzielnego sporządzenia tego typu planów.
prawo i zrównoważony rozwój dla ubezpieczeń
Zgodnie z nowym art. 45a w Solvency II oraz w myśl motywu (31) dyrektywy zmieniającej, zakłady ubezpieczeń będą zobowiązane uwzględniać we własnej ocenie ryzyka i wypłacalności analizę, czy mają istotną ekspozycję na ryzyka związane ze zmianą klimatu.
Masz pytania dotyczące zrównoważonych ubezpieczeń? Napisz do mnie!
Podobne wpisy
Kwestie ESG a zmiana dyrektywy Solvency II
Niedawno zakończyły się prace nad jedną z największych zmian dyrektywy 2009/138/WE (Solvency II) od czasów jej wejścia w życie. Jedną z kluczowych modyfikacji będzie wprowadzenie do Solvency II szczegółowych obowiązków zakładów ubezpieczeń dotyczących zarządzania ryzykiem dla zrównoważonego rozwoju.
Dotychczas problematyka ESG nie była wprost regulowana w Solvency II. Przepisy w tym zakresie znajdowały się zaś w regulacji poziomu drugiego Solvency II, tj. w Rozporządzeniu delegowanym Komisji (UE) 2021/1256 (o którym pisałem w jednym z poprzednich artykułów na Sustainsurance: Uwzględnienie ryzyk dla zrównoważonego rozwoju w zarządzaniu ZU). Najnowsze zmiany Solvency II nie są jednak przeniesieniem obowiązków z Rozporządzenia na poziom dyrektywy a wprowadzają nowe jakościowo wymagania.
Szczegółowe zasady oceny ryzyk dla zrównoważonego rozwoju
Zgodnie z nowym brzmieniem art. 44 ust. 2 Solvency II, przy ocenie ryzyk dla zrównoważonego rozwoju zakłady ubezpieczeń będą musiały uwzględnić perspektywę krótko-, średnio- i długoterminową. W tym celu zakłady ubezpieczeń będą musiały posiadać strategie, zasady, procesy i systemy na potrzeby identyfikacji, pomiaru i monitorowania ryzyka dla zrównoważonego rozwoju w powyższych perspektywach a także na potrzeby zarządzania tymi ryzykami. Innymi słowy, zakłady ubezpieczeń nieposiadające takich procedur, będą musiały je stworzyć oraz wdrożyć.
Tę ogólną regulację dyrektywy będą uzupełniać regulacyjne standardy techniczne EIOPA wprowadzone na podstawie art. 44 ust. 2c Solvency II. Będą one miały objąć m. in. minimalne standardy i metody referencyjne mające na celu identyfikację, pomiar i monitorowanie ryzyk dla zrównoważonego rozwoju oraz zarządzanie tymi ryzykami.
Obowiązek analizy ekspozycji na ryzyka związane ze zmianą klimatu
Zgodnie z nowym art. 45a w Solvency II oraz w myśl motywu (31) dyrektywy zmieniającej, zakłady ubezpieczeń będą zobowiązane uwzględniać we własnej ocenie ryzyka i wypłacalności analizę, czy mają istotną ekspozycję na ryzyka związane ze zmianą klimatu.
W przypadku, gdy zakład uzna, że ma istotną ekspozycję na ryzyka związane ze zmianą klimatu, będzie musiał określić co najmniej dwa długoterminowe scenariusze zmiany klimatu, w których wzrost temperatury na świecie:
► pozostaje na poziomie niższym niż 2 stopnie Celsjusza;
► wynosi znacznie więcej niż dwa stopnie Celsjusza.
Scenariusze będą musiały być przeglądane i aktualizowane nie rzadziej niż raz na trzy lata. Z przepisu tego wynika zatem, że analiza dwóch scenariuszy jest obowiązkowa, natomiast dla danego zakładu zalecane może być także przeprowadzenie analizy większej liczby scenariuszy klimatycznych. Dla przykładu, w ostatnim raporcie ESA dot. analizy scenariuszy klimatycznych Fit for 55 (który omawiałem w poprzednim artykule: Analiza scenariuszy klimatycznych Fit for 55: wnioski dla sektora ubezpieczeń), uwzględniano trzy scenariusze klimatyczne – bazowy i dwa negatywne. Scenariusze wskazane w tym raporcie mogą być punktem wyjścia dla zakładów przy analizie zmian do Solvency II. Z drugiej strony, do przeprowadzania analizy w ogóle nie będą zobowiązane małe i niezłożone zakłady.