Prognozy na 2025 r.: w ESG będzie ciężko, ale ciekawie

Rok 2025 zapowiada się równie interesująco jak 2024. Zobaczymy w nim pierwsze efekty działania CSRD w postaci raportów ESG. Polska będzie intensyfikować prace związane z wdrożeniem regulacji UE (szczególnie ciekawe będą zmagania z CSDDD). Aktywność unijnych organów nadzoru dotycząca ESG nadal będzie wysoka. Prawdopodobne są też nowe postępowania UOKiK dotyczące greenwashingu a być może także pierwsze powództwa przedstawicielskie w tym zakresie. A to wszystko w świetle wielkiej niewiadomej, jaką jest zmiana na prezydenta USA i możliwy zwrot największego mocarstwa w odniesieniu do problematyki ESG.

Mówiąc krótko: będzie ciężko, ale ciekawie.

Artykuł został opublikowany w ramach cyklu "Zrównoważone ubezpieczenia" 19 grudnia 2024 r. w Dzienniku Ubezpieczeniowym.

Trzeba też wymienić coś, co nie stanie się w 2024 r. Przepisy dyrektywy Woman on Boards, która wprowadza parytety płci we władzach spółek giełdowych, nie zostaną wprowadzone na czas, tj. do 28 grudnia 2024 r.

5. Dyrektywa antygreenwashingowa

Wśród najważniejszych wydarzeń prawnych związanych z ESG w 2024 r. nie może też zabraknąć wejścia w życie dyrektywy antygreenwashingowej (zob. Dyrektywa antygreenwashingowa: nieuczciwe praktyki handlowe z obszaru ESG). Prace nad implementacją dyrektywy do polskiego porządku prawnego już rozpoczął Prezes UOKiK. Jej przepisy wprowadzą wprost do katalogu nieuczciwych praktyk handlowych problematykę greenwashingu, która dzisiaj z imienia nie jest nazwana w polskich regulacjach. Dyrektywa zapewne będzie impulsem do pogłębionego zainteresowania greenwashingiem ze strony Prezesa UOKiK.

6. Dyrektywa w sprawie należytej staranności przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju (CSDDD)

5 lipca 2024 r., po wielu perturbacjach, opublikowano tekst CSDDD, która będzie jedną z kluczowych regulacji ESG (zob. CSDDD: obowiązki dot. ESG we własnej działalności i łańcuchach biznesowych oraz plan transformacji klimatycznej). CSDDD wprowadzi obowiązek podjęcia konkretnych działań (m. in. opracowanie planu transformacji klimatycznej, czy też należyta staranność na wyższym szczeblu łańcucha dostaw), których brak będzie groził istotnymi sankcjami. Kluczowe dla ostatecznego kształtu obowiązków będą tutaj polskie przepisy.

7. Brak wdrożenia do polskich przepisów dyrektywy Woman on Boards

Trzeba też wymienić coś, co nie raczej nie stanie się w 2024 r. choć powinno. Chodzi o wdrożenie dyrektywy Woman on Boards (zob. Dyrektywa Women on Boards: parytet płci już niebawem w polskich spółkach). Dyrektywa wprowadza parytety płci we władzach spółek giełdowych. Przepisy powinny być wdrożone do 28 grudnia 2024 r., lecz nie ma obecnie na to szans.

Rok 2024 przyniósł chyba rekordową aktywność Europejskich Organów Nadzoru (ESA) w zakresie różnego rodzaju raportów, wytycznych i opinii odnoszących się do problematyki ESG. Rynek ubezpieczeniowy patrzył oczywiście głównie na EIOPA a w kwestiach inwestycyjnych także na ESMA. Głównym tematem tych dokumentów i częstokroć punktem wyjścia analiz organów nadzoru było przeciwdziałanie greenwashingowi (zob. 5 regulacji dotyczących greenwashingu, które trzeba znać).

2. Dodanie kwestii ESG do dyrektywy Solvency II

W 2024 r. zakończyły się prace nad zmianą dyrektywy Solvency II, w których uwzględniono szereg kwestii ESG (zob. Kwestie ESG a zmiana dyrektywy Solvency II). Nowe przepisy wprowadzą problematykę ESG na poziom dyrektywy. Wyzwaniem dla ubezpieczycieli będą obowiązki związane z analizą ryzyk klimatycznych, planem przeciwdziałania ryzykom ESG czy też strategiami inwestycyjnymi.

3. Wysoka aktywność EIOPA i ESMA w zakresie ESG

Rok 2024 przyniósł chyba rekordową aktywność Europejskich Organów Nadzoru (ESA) w zakresie różnego rodzaju raportów, wytycznych i opinii odnoszących się do problematyki ESG. Rynek ubezpieczeniowy patrzył oczywiście głównie na EIOPA a w kwestiach inwestycyjnych także na ESMA. Głównym tematem tych dokumentów i częstokroć punktem wyjścia analiz organów nadzoru było przeciwdziałanie greenwashingowi (zob. 5 regulacji dotyczących greenwashingu, które trzeba znać).

Do najważniejszych tegorocznych stanowisk urzędów należą:

► Opinia EIOPA w sprawie oświadczeń dotyczących zrównoważonego rozwoju i greenwashingu w sektorze ubezpieczeniowym i emerytalnym z 30 kwietnia 2024 r. (zob. Oświadczenia dotyczące zrównoważonego rozwoju pod lupą nadzoru)

► Porada EIOPA dla Komisji Europejskiej dotyczącej ryzyka greenwashingu i nadzoru nad politykami zrównoważonych finansów z 4 czerwca 2024 r. (zob. EIOPA: dodatkowa sekcja w IPID, klasyfikacja zrównoważonych produktów i inne sposoby na greenwashing w sektorze non-life)

► Wytyczne ESMA w sprawie stosowania terminów związanych z ESG lub zrównoważonym rozwojem w nazewnictwie funduszy z 21 sierpnia 2024 r. (zob. Czy Wytyczne ESMA doprowadzą do odpływu „zielonych” funduszy z UFK?)

► Opinia ESMA nt. regulacji prawnych dot. zrównoważonych inwestycji z 24 lipca 2024 r. (zob. ESMA: długoterminowe plany dotyczące zrównoważonych inwestycji).

4. Rewizja SFDR

Mijający rok przesądził, że dojdzie do rewizji SFDR, czyli kluczowej regulacji ESG dotyczącej rynku inwestycyjnego. To wydarzenie będzie miało znaczenie dla zakładów ubezpieczeń na życie. Zmiany zapowiadała już wspólna opinia ESA z 18 czerwca 2024 r. (zob. Nowa klasyfikacja produktów w ramach SFDR na horyzoncie?). 17 grudnia 2024 r. Europejska Platforma na rzecz Zrównoważonych Finansów opublikowała swoją opinię, która także popiera zmianę klasyfikacji produktów na gruncie SFDR.

prawo i zrównoważony rozwój dla ubezpieczeń

Najważniejszym wydarzeniem 2024 r. jest niewątpliwie wprowadzenie obowiązku raportowania ESG. Większość przepisów ustawy wdrażającej CSRD wejdzie w życie w terminie 14 dni od dnia publikacji, czyli idealnie od 1 stycznia 2025 r.

Masz pytania dotyczące zrównoważonych ubezpieczeń? Napisz do mnie!

Podobne wpisy

Zbliża się koniec roku 2024 r, obfitującego w wiele ważnych wydarzeń prawnych dotyczących ESG, które wspólnie śledziliśmy w ramach „Zrównoważonych ubezpieczeń”. Ze względu na ich liczbę i objętość artykułu nie mogę wymienić wszystkich. Dlatego w ramach podsumowania roku wybrałem najważniejsze 7, których w mojej ocenie nie można pominąć. 

1. Raportowanie ESG: wdrożenie CSRD „last minute”

Najważniejszym wydarzeniem 2024 r. jest niewątpliwie wprowadzenie obowiązku raportowania ESG.

W 2024 r. dyskutowaliśmy głównie o CSRD (dyrektywa w sprawie sprawozdawczości przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju), która wprowadziła dla kilkudziesięciu tysięcy spółek w UE, w tym dla zakładów ubezpieczeń, obowiązek raportowania ESG (zob. CSRD: podstawowe informacje o raportowaniu zrównoważonego rozwoju). Dużo problemów sprawiała interpretacja Europejskich Standardów Sprawozdawczości Zrównoważonego Rozwoju (tzw. ESRS od ang.: European Sustainability Reporting Standards). Żmudny proces zbierania danych, analizy podwójnej istotności czy raportowania w dużych grupach kapitałowych będzie zapewne trwał jeszcze w 2025 r. (zob. Raport ESG: Spółki zależne a raportowanie w grupie kapitałowej).

Aby obowiązywać w Polsce, dyrektywa musiała zostać implementowana w drodze ustawy. Tutaj mieliśmy wyścig z czasem i do ostatnich dni nie było wiadomo, jak on się zakończy (zob. Projekt ustawy wdrażającej CSRD: problemy z implementacją dyrektywy i zmiany w przepisach ubezpieczeniowych). Udało się jednak na ostatnią chwilę – Prezydent podpisał ustawę 13 grudnia 2024 r. Następnie, 17 grudnia 2024 r. opublikowano ją w Dzienniku Ustaw. Większość przepisów wejdzie zaś w życie w terminie 14 dni od dnia publikacji, czyli idealnie od 1 stycznia 2025 r.